Wat als je Rita niet hoeft te onderbreken omdat je nog van alles moet? Wat als je de ene aflevering na de andere kunt kijken, van de vroege ochtend tot de late avond? Is dat niet waar we stiekem allemaal naar verlangen? Een einde aan al onze verplichtingen en alleen maar doen waar we zin in hebben? Nooit meer boodschappen, afwassen, werken… Ik besluit het uit te proberen. Eén dag lang ga ik op de bank liggen en Rita kijken. Eén dag lang bevrijd ik mezelf van alles wat moet.
Het is een bittere teleurstelling. Het is blijkbaar net als in een warm bad stappen: heel even ontspannen al je spieren, en geef je je totaal over. Maar bliksemsnel breekt het moment aan dat je eraan bent gewend en je hoofd weer op volle toeren begint te draaien. Waar je naar verlangt is de voortzetting van het in-bad-stap-moment. Maar dat bestaat niet. Dat moment is kort en vluchtig, daarom is het waarschijnlijk zo heerlijk. Willen we het eigenlijk wel: een einde aan al onze verplichtingen en alleen maar doen waar we zin in hebben?
In het verpleeghuis heb ik met een aantal bewoners een gesprek over zin. Veel ouderen, zo blijkt, worstelen met de afwezigheid van een gevoel van zin. Ik bedoel niet dat ze geen antwoord hebben op de vraag naar de zin van het bestaan. Ik heb het over het gevoel geen bijdrage meer te kunnen leveren, niets nuttigs meer te kunnen doen. Een gebrek aan zin dat zich uit in zinnen als: ‘vroeger kon ik tenminste nog op de kinderen passen’, ‘al gaven ze me een emmer aardappelen om te schillen’, ‘kon ik mijn eigen kamer nog maar schoonmaken’.
En dan weet ik het zeker: we willen helemaal geen maand op de bank liggen, series bingewatchen en ijs eten. We willen niet ontslagen worden van onze droeve plichten. We willen afwassen, stofzuigen, boodschappen doen, werken en tussendoor ontspannen. We willen beziggehouden worden met dingen die ons zinvol of nuttig voorkomen. We denken dat we al die taken haten, maar ze sussen onze angstige geest. Ze geven ons de kans om niet voortdurend blootgesteld te worden aan de grootste van onze plichten: ons leven zin te geven, of de bestaande zin te ontdekken. Daarom houden we dus van de afwas.
