Benedictus en ik delen onze liefde voor de veertigdagentijd. Hoofdstuk 49 van Regel voor monniken gaat over ‘het houden van de veertigdaagse vasten’. In deze periode komt het er volgens Benedictus op aan zuiverheid te bewaren en nalatigheden uit te wissen. Dit kan door ‘paal en perk te stellen aan al onze ondeugden’ en ons toe te leggen ‘op het gebed onder tranen, op lezing, rouwmoedigheid van hart en vasten’. Wat vasten betreft stelt Benedictus het volgende voor: ‘zijn lichaam wat voedsel te ontzeggen, wat drinken, wat slaap, wat praten, wat schertsen’. Ik lees in het ‘wat’ geen verbod op, maar een bewuste omgang met. Een aansporing om je af te vragen wat je echt nodig hebt en niet meer te nemen dan dat.
Vasten is populair – op talloze blogs worden tips gedeeld over hoe je de vastenperiode persoonlijk vorm kunt geven. De tips zijn lang niet allemaal van religieuze aard. Er worden suggesties gedaan als veertig dagen geen Netflix of sociale media gebruiken, niet roddelen, geen luxe artikelen kopen, niet roken of de fiets gebruiken in plaats van de auto.
Op een van de blogs lees ik het volgende – ‘de vastenperiode is een tijd om te zeggen: ik stop of minder met wat mij (mogelijk) afleidt van de kern, van God.’[1] Vasten lijkt over bewustwording te gaan. Hoe leef je? Hoe besteed je de tijd? En is dat daadwerkelijk de manier waarop je de tijd door wil brengen? Of zijn er gewoontes ontstaan waar je graag afscheid van zou willen nemen?
Zelf houd ik me de komende veertig dagen aan het volgende: geen alcohol, geen koffie, geen snacks en geen snoep. Ik beperk mijn telefoongebruik, inclusief WhatsApp en internetten. Ik zoek alleen doelgericht iets op (bijvoorbeeld hoe laat mijn trein vertrekt) en beperk mij tot ‘noodzakelijke communicatie’ (dus niet voor de grap een filmpje doorsturen). Tenslotte probeer ik de komende periode (echt) twee keer per dag te mediteren. Ik ben voornemens om mijn meest gebruikte excuus te lijf te gaan (namelijk: ik heb mijn rust nu harder nodig, dus ga ik naar bed/blijf ik nog even liggen).
Op het gebied van eten, drinken en informatie tot me nemen, vraag ik me dus af: wat heb ik écht nodig? Als het aankomt op praten, vraag ik me af: wat moet echt gezegd worden? Mijn ervaring met vasten is dat het leidt tot meer stilte in mijzelf en daardoor tot meer ruimte voor de dingen die voor mij van wezenlijk belang zijn. De vastenperiode is een uitnodiging tot versimpeling en daarmee denk ik een mooie stap op weg naar meer stilte.
Wij vragen U bij het begin van deze Veertigdagentijd:
help ons dag na dag onze binnenkamer in te gaan
om U daar te ontmoeten in de stilte.[2]
[1] Gevonden op 29-02-2020 op www.eenblogvanmelkenhoning.nl
[2] Gevonden op 29-02-2020 op www.biddeniseenweg.nl